“Wat is het hier mooi.” verzucht Pieternel. We zitten in de avondzon uit te puffen op het terras van de zorginstelling van mijn moeder en eten friet met een kroket. Pieternel heeft de hele middag gezongen als Diva Dichtbij in de huiskamers van Jozefoord. ”Prachtig.” applaudisseert mijn moeder “Je hebt een fantastische stem.” Ik was er bij om te observeren. Na het lezen van mijn boek werd Pieternel nieuwsgierig naar een analyse van wat er op een energetische laag gebeurt als ze zingt voor mensen met dementie. Vandaar deze uitwisseling.
Haar klassieke stem vult de ruimte, tovert klanken, emoties en sfeer. Ze dringt niets op, maar nodigt haar publiek uit om in te tunen, mee te beleven op haar sfeer en energie. Dat ontlokt glimlachen, tranen, open ogen, schaterlachen, bewegende handen, een zucht. “Ik heb die mevrouw nog nooit zien lachen. “ vertelt een begeleidster. “En bij mevrouw Brand kwamen er tranen. Je kon aan haar zien dat er van binnen iets gebeurde.” Soms komt Pieternel heel dichtbij en zingt ze voor iemand persoonlijk een deel van een lied. De mensen worden helemaal gezien en geraakt. Er is contact op een diepere laag, zonder woorden. “Fijn om te horen.“ vertelt Pieternel “Het geeft me inzichten.”
Hier ga ik slapen vannacht
“Ze hebben geregeld dat ik een nacht in de week hier kan slapen. De andere nachten ga ik naar huis. Hoe mijn spullen dan zo op en neer gebracht worden, begrijp ik niet.“ zegt mijn moeder. Ik kijk haar verbaasd aan. De verhuizing naar een neiuwe afdeling brengt rare kronkels in haar hoofd. Er rollen opeens tranen over mijn wang. “Wat is er?“ vraagt Danique, de contactpersoon van mijn moeder. “De verhuizing en de verwarring van mijn moeder vind ik best lastig.” vertel ik haar. “Heeft ze wel genoeg uitdaging op haar nieuwe groep? Voelt ze zich wel genoeg thuis? Ik vind het daar zo saai, een dooie boel. “ Danique knikt begrijpend. “Ik snap dat het best moeilijk is soms. Het is toch je moeder en je wil het beste voor haar.“ Ik droog mijn tranen. “Volgens mij heeft je moeder het wel naar haar zin. Ze zegt steeds dat de kamer zo mooi is en dat ze van geluk mag spreken dat ze hier mag zijn, maar ik zie ook dat ze nog niet begrijpt dat ze nu voor altijd in de nieuwbouw blijft wonen.“ zegt Danique. Ze heeft gelijk. Mijn eigen ideeën zitten me in de weg. Ik wil fitte en kwieke huisgenoten en veel vertier voor mijn moeder. Maar als ik echt naar haar kijk, dan zie ik dat ze zich thuisvoelt tussen deze mensen. Misschien heeft dit rustige leven wel genoeg uitdagingen voor haar op dit moment? Ze zorgt een beetje voor de anderen, helpt mee en gaat haar eigen gang. Danique laat me even ‘echt’ kijken en ze helpt me mijn moeder te ‘zien’ zoals ze nu is. Tja.
En de beweging dan? Al haar groepsgenoten hebben een rolstoel of een rollator. Mijn moeder is verward, maar lichamelijk zo kwiek als een hoentje. Het is toch belangrijk dat ze genoeg in beweging komt. “Kunnen jullie geen ochtendgymnastiek doen.” vraag ik. Danique pikt het meteen op. De volgende dag hebben ze s’ ochtends al staan gymnastieken voor de tv. Weer een prettige uitwisseling! Nu tussen Danique en mijzelf. Wat fijn dat we elkaar kunnen horen, kunnen inspireren en leren van elkaar.
“Ik denk dat ik het het liefste hier ga slapen vannacht” zegt mijn moeder even later. “Want ik vind het hier wel fijn en ik ben er al. Is dat goed?“
Intuïtie en dementie 